ارزیابی مکانیسم های تحمل و آنتی زنوز در ژنوتیپ های جو نسبت به شته معمولی گندم، schizaphis graminum

شتۀ معمولی گندم، (hem.: aphididae) schizaphis graminum (rondani)، یکی از آفات مهم غلات به ویژه جو است که در سال های اخیر جمعیت رو به رشدی داشته است. یکی از مناسب ترین روش های کنترل این آفت با در نظر گرفتن آثار سوء ناشی از کاربرد آفت کش ها، استفاده از ژنوتیپ های مقاوم جو است. در این تحقیق، 47 لاین پیشرفته و 13 رقم جو در مرحلۀ گیاهچه غربالگری شد و دو مکانیسم آنتی زنوز و تحمل در آنها بررسی شد. آزمایش در گلخانه ای با شرایط دمایی ºc 2±25، رطوبت نسبی 10±55% و دورۀ نوری 16:8 انجام گرفت. غربالگری بر اساس میانگین تعداد شته (بعد از 14 روز آلودگی با شته) انجام گرفت و ارقام ریحان، نصرت و لاین 20(mall-4-3094- 2//alpha/cum/3/victoria/…icb01-1368-0ap) با کمترین و لاین 13 (legia/cwb117-5-9-5)، لاین 44 (sls/bda//sararood-1) و رقم زرجو با بیشترین میانگین تعداد شته برای اجرای آزمایش های آنتی زنوز و تحمل انتخاب شدند. در آزمایش آنتی زنوز، بر اساس تعداد شتۀ جلب شده (24، 48 و 72 ساعت پس از رهاسازی) نتایج نشان داد در مجموع هر سه زمان رقم زرجو و ریحان به ترتیب کمترین و بیشترین آنتی زنوز را داشتند. در آزمایش تحمل (که بر اساس تأثیر تغذیۀ شته روی ارتفاع گیاهان آلوده بررسی شد)، نتایج نشان داد رقم ریحان بیشترین افزایش ارتفاع ثانویه (در مقایسه با شاهد) و کمترین درصد کاهش ارتفاع (09/2%) را داشت. درحالی که، رقم زرجو با کمترین افزایش ارتفاع ثانویه (در مقایسه با شاهد) و بیشترین درصد کاهش ارتفاع (96/65%) کمترین سطح تحمل را داشت.